Trzy najpowszechniejsze gatunki gryzoni występujące w otoczeniu człowieka
Gryzonie to jedne z najczęściej spotykanych zwierząt w ludzkim otoczeniu. Wiele z nich, mimo że są małe i często niewidoczne, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i mają wpływ na nasze codzienne życie. Wśród gryzoni, które zamieszkują przestrzeń blisko człowieka, najczęściej spotykamy szczury kanalizacyjne, szczury śniade oraz myszy domowe. Każdy z tych gatunków ma swoje specyficzne cechy i zwyczaje, które warto poznać, by skutecznie im zapobiegać.
1. Szczur kanalizacyjny, wędrowny, zwyczajny (Rattus norvegicus)
Szczur kanalizacyjny to jeden z najczęściej spotykanych gryzoni w miastach na całym świecie. W Polsce występuje głównie w miastach, szczególnie tam, gdzie jest dostęp do odpadów, wody i kanalizacji. Jak sama nazwa wskazuje, szczury kanalizacyjne często zamieszkują systemy kanalizacyjne, piwnice, śmietniki, a także obszary wokół nich.
Cechy charakterystyczne:
- Długość ciała: dorosły szczur kanalizacyjny może osiągnąć długość ciała od 18 do 27 cm
- Ogon: pokryty łuskowatym włosiem, krótszy od tułowia
- Oczy: małe w porównaniu do ciała
- Uszy: małe
- Zachowanie: Szczury te są nocnymi zwierzętami, co oznacza, że większość aktywności odbywa się po zmroku. Często wchodzą do budynków przez otwarte okna, szczeliny w ścianach lub otwory w rurach. Doskonali biegacze i pływacy
- Zagrożenia: Szczury kanalizacyjne mogą przenosić groźne choroby, takie jak leptospiroza, salmonella, a także pasożyty, w tym pchły i wszy. Ich obecność w piwnicach, magazynach czy domach może prowadzić do poważnych zniszczeń mienia, np. przez przegryzanie przewodów elektrycznych.
Jak się chronić?:
- Zabezpiecz otwory w rurach, okna i drzwi, szczególnie w piwnicach.
- Regularnie sprawdzaj systemy kanalizacyjne i zwracaj uwagę na wszelkie nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu.
2. Szczur śniady, strychowy (Rattus rattus)
Szczur śniady, zwany także szczurem dachowym, to mniej powszechny niż szczur kanalizacyjny gatunek gryzonia, jednak wciąż spotykany w miastach, zwłaszcza w starszych budynkach. Jego nazwa pochodzi od preferencji do zamieszkiwania wyższych partii budynków, takich jak strychy, dachy i stropy.
Cechy charakterystyczne:
- Długość ciała: Szczur śniady jest nieco mniejszy od swojego kuzyna, szczura kanalizacyjnego. Ciało tego gryzonia osiąga długość 15-25 cm
- Ogon: w kolorze skóry, dłuższy niż ciało
- Oczy: duże
- Zachowanie: Gryzonie aktywne w ciągu nocy, szukające pożywienia głównie na wysokości. Szczury śniade potrafią poruszać się po wysokich konstrukcjach i wchodzić przez otwory w dachu lub oknach. Doskonały wspinacz, żyje głównie na drzewach i dachach, kilkadziesiąt metrów od pożywienia i wody.
- Zagrożenia: Podobnie jak szczur kanalizacyjny, szczur śniady przenosi choroby takie jak dżuma, leptospiroza czy salmonella. Zdolny jest również do przegryzania kabli elektrycznych, co może prowadzić do pożarów.
Jak się chronić?:
- Regularnie sprawdzaj stan dachu, kominów i innych otworów w budynkach.
- Używaj siatek zabezpieczających i dokładnie uszczelniaj miejsca, które mogą stanowić wejście dla gryzoni.
3. Mysz domowa (Mus musculus)
Mysz domowa to jeden z najmniejszych gryzoni, które można spotkać w naszych domach. Jest bardzo powszechna, szczególnie w zimniejszych miesiącach, gdy szuka schronienia przed chłodem. Myszki są niezwykle sprytne, potrafią poruszać się w ciszy i po ciemku, a ich obecność często bywa nie zauważona do momentu, kiedy zaczynają stwarzać problemy.
Cechy charakterystyczne:
- Rozmiar: Mysz domowa ma zwykle długość ciała od 6 do 9 cm, z ogonem dłuższym od ciała.
- Zachowanie: Myszy domowe to gryzonie aktywne głównie w nocy. Ich obecność w domach jest często związana z poszukiwaniem jedzenia. Są bardzo płochliwe, co sprawia, że rzadko dają się zobaczyć, ale pozostawiają ślady, takie jak odchody, ścierwo i zniszczenia na jedzeniu. Dobry wspinacz i biegacz.
- Zagrożenia: Myszy są nosicielami wielu chorób, takich jak hantawirusy, salmonella i leptospiroza. Ponadto ich żerowanie może powodować niszczenie żywności i materiałów budowlanych.
Jak się chronić?:
- Zabezpiecz wszelkie szczeliny w ścianach, drzwiach i oknach, szczególnie te w pobliżu kuchni, spiżarni, piwnicy.
- Regularnie kontroluj stan przechowywanej żywności, a także utrzymuj porządek, by zmniejszyć dostępność kryjówek i pożywienia dla gryzoni.
Podsumowanie
Gryzonie, takie jak szczur kanalizacyjny, szczur śniady czy mysz domowa, są częstymi gośćmi w naszych domach i otoczeniu. Choć mogą wydawać się niewielkim problemem, ich obecność może prowadzić do poważnych zagrożeń zdrowotnych oraz materialnych. Aby uniknąć ich niechcianego towarzystwa, warto zadbać o odpowiednią ochronę budynków i deratyzację, monitorować stan techniczny obiektów oraz podejmować środki zapobiegawcze, które ograniczą dostęp gryzoni do naszych przestrzeni życiowych.
Jeśli zauważysz jakiekolwiek ślady obecności gryzoni, warto szybko zareagować i skorzystać z pomocy profesjonalnych firm zajmujących się deratyzacją. Dzięki temu zminimalizujesz ryzyko związane z tymi szkodnikami.
